< Return to Video

Money supply: M0, M1, and M2 | The monetary system | Macroeconomics | Khan Academy

  • 0:01 - 0:07
    W tym filmie chciałbym zająć się różnymi sposobami mierzenia ilości pieniądza w obiegu
  • 0:07 - 0:14
    Zaczniemy od spraw związanych z bankiem centralnym, w USA jest to przypomnę Rezerwa Federalna
  • 0:14 - 0:18
    i powiedzmy, że wydrukowali 4 dolary
  • 0:18 - 0:22
    aby łatwiej było nam sobie to wyobrazić, skupimy sie na nich w formie materialnej
  • 0:22 - 0:26
    bo oczywiście mogli to zrobić także elektronicznie
  • 0:26 - 0:29
    te cztery dolary trafią do obiegu
  • 0:29 - 0:35
    ponieważ bank kupi za nie na otwartym rynku papiery wartościowe, zwykle bardzo bezpieczne i płynne instrumenty
  • 0:35 - 0:39
    Płynny oznacza, że bardzo łatwo je kupić i sprzedać w dużych ilościach
  • 0:39 - 0:44
    na przykład, rządowe instrumenty skarbowe są płynnym papierem wartościowym lub płynnym aktywem
  • 0:44 - 0:47
    a pudełka po cukierkach nie są płynnym aktywem
  • 0:47 - 0:49
    Gdybym kupił pudełka po cukierkach o wartości milarda dolarów
  • 0:49 - 0:52
    trudno byłoby mi sprzedać jedno, trudno byłoby mi kupić pudełka warte miliard
  • 0:52 - 0:56
    i jeszcze trudniej byłoby mi sprzedać
  • 0:56 - 0:59
    w krótkim czy nawet średnim terminie
  • 0:59 - 1:03
    Bank centralny kupuje, powiedzmy, 1 płynny papier wartościowy za 4 dolary
  • 1:03 - 1:06
    zaznaczmy go tutaj
  • 1:06 - 1:10
    a osoba, od której bank odkupił papier wartościowy, decyduje włożyć otrzymane pieniądze w banku
  • 1:10 - 1:13
    Mogła ona albo zrobić depozyt albo przenaczyć pieniądze
  • 1:13 - 1:15
    które pozyskała ze sprzedaży ppaierów wartościowych na zakupy
  • 1:15 - 1:18
    a osoba, od której kupiła rzeczy, mogła zdeponować pieniądze w banku
  • 1:18 - 1:21
    tak czy inaczy, wyobraźmy sobie, że pieniądze trafiają do banku w formie depozytu
  • 1:21 - 1:27
    tutaj mamy nasz bank, który nazwę bank nr 1
  • 1:27 - 1:37
    i teraz wszystkie te dolary są przeniesione do PB#1
  • 1:37 - 1:43
    Rezerwa Federalna czy uogólniając bank centralny już tych pieniędzy nie ma
  • 1:43 - 1:49
    Zostały przeniesione do banku nr 1 [zetrę to wszystko, aby łatwiej było nam śledzić to, co się dzieje]
  • 1:49 - 1:55
    Ale mając depozyt w ba,nku nr 1 osoba chce mieć możliwość natychmiastowej wypłaty 3 dolarów na żądanie
  • 1:55 - 1:57
    i chce móc wystawiać czeki do tej wartości
  • 1:57 - 2:14
    więc wkłada 3 dolary na konto bieżące, żeby mieć taką możliwość
  • 2:14 - 2:17
    i aby mieć nieco wyższe oprocentowanie,a bank daje wyższe oprocentowanie na rachunku oszczędnościowym,
  • 2:17 - 2:21
    bo nie musi utrzymywać rezerw
  • 2:21 - 2:26
    Osoba deponuje 1 dolara na rachunku oszczędnościowym
  • 2:26 - 2:28
    do rachunku oszczędnościowego nie przysługują czeki
  • 2:28 - 2:33
    Wsytępują tutaj szczególne okoliczności, ale dla uproszczenia przyjmijmy, że osoba nie moze wypisywac czeków
  • 2:33 - 2:37
    istnieją takie rachunki z ograniczoną zdolnością wystawiania czeków i tym podobne
  • 2:37 - 2:41
    bank mówi: ok, nie musimy tworzyć rezerw na tego 1 dolara
  • 2:41 - 2:43
    więc możemy go pożyczyć
  • 2:43 - 2:47
    i załóżmy, że osoba, której bank pożycza 1 dolara, natychmiast go deponuje w innym banku
  • 2:47 - 2:53
    mamy tutaj bank nr 2
  • 2:53 - 3:01
    czyli 1 dolar nie jest już w banku nr 1 [narysuję bank nr 2 tutaj]
  • 3:05 - 3:11
    jest natomiast na rachunku oszczędnościowym w bank nr 2
  • 3:11 - 3:14
    załóżmy, że z tych 3 dolarów
  • 3:14 - 3:18
    bank musi utworzyć rezerwę
  • 3:18 - 3:19
    bo to się dzieje w systemie rezerw cząstkowych)
  • 3:19 - 3:22
    ale może pożyczyć - w USA można pożyczyć do 90%
  • 3:22 - 3:26
    niech ten bank będzie bardziej konserwatywny i moze pożyczać tylko 2/3
  • 3:26 - 3:29
    zatem pożyczy 2 z 3 dolarów
  • 3:29 - 3:34
    a w wyniku niezwykłego przypadku osoba, której bank nr 1 pożycza te 2 dolary, zostawia je w depozycie w banku nr 2
  • 3:34 - 3:46
    czyli kolejne 2 dolary lądują w banku nr 2 i nie ma ich w banku nr 1
  • 3:46 - 3:50
    chociaż ta osoba (bank nr 1) może nadal wystawiać czeki do wartości 3 dolarów
  • 3:50 - 3:59
    w banku nr 2 te dwa dolary są zdeponowane na rachunku bieżącym
  • 3:59 - 4:02
    i teraz bank nr 2 ma do wyboru kilka opcji
  • 4:02 - 4:04
    Musi utrzymać jakieś rezerwy dla rachunku bieżącego
  • 4:04 - 4:07
    załóżmy, że jest jeszcze bardziej konserwatywny i decyduje się pożyczyć tylko połowę
  • 4:07 - 4:08
    chociaż mógłby 90%
  • 4:08 - 4:12
    i pożycza 1 dolara
  • 4:12 - 4:18
    a osoba, której pożycza, wkłada pieniądze do portfela
  • 4:18 - 4:21
    Bank może także pożyczyć całą wartość oszczędności
  • 4:21 - 4:29
    i powiedzmy, że osoba, której bank pożycza 1 dolara oszczędności, także chowa pieniądze do portfela
  • 4:29 - 4:33
    Zauważmy, że początkowe 4 dolary ciągle są tutaj ...
  • 4:33 - 4:38
    żeby było jasne, ta osoba z banku nr 1 może wystawiać czeki do wysokości 3 dolarów
  • 4:38 - 4:54
    a ta druga osoba (bank nr 2) może wystawiać czeki do wartości 2 dolarów
  • 4:54 - 4:57
    Teraz zajmijmy się różnymi formami pieniądza, które mamy tutaj
  • 4:57 - 5:03
    Możemy myśleć o pieniądzu w bardzo wąskim pojęciu, czyli że, to coś, co wydrukował bank centralny
  • 5:03 - 5:09
    lub stworzone elektronicznie (jak elektronicznie utrzmywane rezerwy w banku podległym)
  • 5:09 - 5:13
    ale upraszczając mozecie myślec o pieniądzu jako materialnej walucie drukowanej przez bank centralny - jest pieniądz bazowy
  • 5:13 - 5:18
    dlatego często mówi sie o nim jako o bazie monetarnej
  • 5:18 - 5:22
    w USA (i innych krajach) często jest to to samo co M0
  • 5:22 - 5:24
    aczkolwiek występują niewielkie różnice pomiędzy krajami
  • 5:24 - 5:28
    w tym przykładzie 4 dolary zostały wydrukowane i dostały się do obiegu
  • 5:28 - 5:32
    i mamy 4 dolary pieniądza bazowego
  • 5:32 - 5:36
    jest to oczywiste, ponieważ pieniądze zostały wydane na zakup papierów wartościowych i znalazły się w obiegu
  • 5:36 - 5:39
    i 4 dolary mogły zostać wykorzystane do zakupów
  • 5:39 - 5:42
    mogły być wykorzystywane do przeprowadzania transakcji
  • 5:42 - 5:48
    I nie są to wszystkie możliwości wykorzystania pieniędzy w tym małym świecie stworzonym przez nas
  • 5:48 - 5:53
    Mamy 4 dolary, ale banki mogą także wystawiać czeki
  • 5:53 - 5:56
    czyli mamy nieco szerszą definicję pieniądza
  • 5:56 - 5:58
    i określamy ten zbiór M1
  • 5:58 - 6:00
    możemy podchodzić do tego pojęcia na kilka sposóbów
  • 6:00 - 6:04
    możecie rozumieć je jako wszystkie środki płatnicze znajdujące się ludzkich kieszeniach
  • 6:04 - 6:08
    plus cała zdolność do wypisywania czeków, wtedy
  • 6:08 - 6:13
    mamy te 2 dolary plus 5 dolarów stąd
  • 6:13 - 6:18
    czyli mamy 2 dolary w formie materialnej, znajdujące się portfelu (nie w rezerwach banku)
  • 6:18 - 6:27
    plus 5 dolarów zdolności czekowej, w efekcie otryzmjemy 7 dolarów
  • 6:27 - 6:41
    Można określić to jako M0 powiększone o depozyty, których właściciele moga sie posługiwać czekami [napiszę tutaj czeki]
  • 6:41 - 6:43
    ale wtedy liczymy podwójnie
  • 6:43 - 6:47
    ponieważ w M0 znajdują sie też rezerwy w depozytach których właściciele mogą sie posługiwać czekami
  • 6:47 - 6:51
    albo mogę powiedzieć, że niektóre z depozytów, których właściciele mogą sie posługiwać czekami, są utrzymywane jako rezerwy dla M0
  • 6:51 - 6:57
    dlatego należy odjąć rezerwy bankowe
  • 6:57 - 7:00
    i wtedy otrzymujemy 4 dolary
  • 7:00 - 7:05
    ponieważ nie chcemy podwójnie liczyć i mamy M0 w wysokości 4 dolarów
  • 7:05 - 7:07
    [napiszę to na biało]
  • 7:07 - 7:11
    M0 wynosi 4 dolary
  • 7:11 - 7:15
    Depozyty, których właściciele mogą sie posługiwać czekami, to 5 dolarów
  • 7:15 - 7:18
    [napiszę to na różowo]
  • 7:18 - 7:20
    dodać 5 dolarów
  • 7:20 - 7:23
    i teraz odejmujemy rezerwy
  • 7:23 - 7:28
    nasza wartość rezerw wynosi 2 dolary, czyli odjąć 2
  • 7:28 - 7:32
    i mamy z powrotem 7 dolarów
  • 7:32 - 7:35
    Najważniejsze, żeby nie liczyć podwójnie
  • 7:35 - 7:42
    Nie liczymy podwójnie części depozytów, których właściciele mogą poslugiwać się czekami i części M0
  • 7:42 - 7:46
    nie wykorzystujemy tego podwójnie
  • 7:46 - 7:50
    Jest zarazem baza monetarna i depozyty, których właściciele mogą sie posługiwać czekami, dlatego nie potrzebujemy tego liczyć dwa razy
  • 7:50 - 7:55
    Najprostszym sposobem myślenia o tym jest: co można wykorzystać w tej węższej definicji do ułatwienia transakcji?
  • 7:55 - 8:00
    Te 2 dolary w kieszeniach ludzi i zdolność wystawiania czeków do wysokości 5 dolarów
  • 8:00 - 8:02
    [mamy to tutaj]
  • 8:03 - 8:06
    i jeśli chcemy użyć jeszcze węższej niż ta definicji, dochodzimy do zbioru, który się nazywa M2
  • 8:07 - 8:13
    Co można natychmiast wykorzystać, aby przeprowadzić transakcje?
  • 8:13 - 8:20
    będzie to nasze 7 dolarów z M1 plus to, co można łatwo zamienić na M1
  • 8:20 - 8:24
    Na przykład ten rachunek oszczędnościowy można łatwo zamienić na rachunek, którego właściciel ma zdolność do wystawiania czeków
  • 8:24 - 8:28
    Zajmie to najwyżej kilka dni (mogą być pewne ograniczenia)
  • 8:28 - 8:32
    taka zamiana wpłynie na nieco na poziom rezerw banku, ale pozwoli
  • 8:32 - 8:37
    właścicielowi rachunku na wypisywanie większej liczby czeków
  • 8:37 - 8:42
    M2 obejmuje M1 plus to wszystko, co łatwo zamienić na M1
  • 8:42 - 8:48
    czyli obejmie rachunki oszczędnościowe, rachunki środków lokowanych na rynku pieniężnym (nie będę tutaj wchodził w szczegóły)
  • 8:48 - 8:52
    są to podobne rachunki, dostajesz większe oprocentowanie, ale jest więcej ograniczeń
  • 8:52 - 8:56
    w dostępie do tego typu rachunków, natomiast nietrudno zamienić je na rachunki, których właściciele mogą sie posługiwać czekami
  • 8:56 - 9:00
    oraz rachunki terminowe o niewielkiej wartości
  • 9:00 - 9:04
    żeby nam było łatwiej, będą to rachunki oszczędnościowe
  • 9:04 - 9:16
    czyli nasze 7 dolarów z M1 plus 2 dolary na rachunku oszczędnościowym tutaj
  • 9:16 - 9:18
    Teraz kilka zdań, aby naszkicować Wam obraz
  • 9:18 - 9:21
    kiedy ktoś mówi o podaży pieniądza, musicie go zapytać, co konkretnie ma na myśli
  • 9:21 - 9:24
    Najpewniej odnosi się do M1
  • 9:24 - 9:28
    ponieważ to środki bezpośrednio używane do przeprowadzania transakcji
  • 9:28 - 9:32
    Zdolność do wystawiania czeków czy gotówka w czyimś portfelu
  • 9:32 - 9:34
    ale może sie odnosić także do bazy monetarnej
  • 9:34 - 9:39
    M0, tzw. wąski pieniądz to, zwłaszcza w USA, określenia tej samej rzeczy
  • 9:39 - 9:41
    Może też mieć na myśli coś szerszego
  • 9:41 - 9:46
    są definicje szersze niż M2, chociaż zaprzestano już raportowania podaży pieniadza M3
  • 9:46 - 9:51
    ale zbiór M3 obejmowałby rzeczy, które wykraczają poza definicję prawdziwego pieniądza
  • 9:51 - 9:55
    czy rachunków, których właściciele mają zdolność posługiwania się czekami, ale są one mocno płynne
  • 9:55 - 9:57
    dlatego obejmują inne typy aktywów
  • 9:57 - 10:01
    ale Fed zaprzestał podawania M3 niedawno
  • 10:01 -
    czyli do tych wszystkich zbiorów mogą być odniesienia.
Title:
Money supply: M0, M1, and M2 | The monetary system | Macroeconomics | Khan Academy
Description:

In this video, learn about the two measures of money that are part of the money supply - M1 and M2 - as well as the monetary base (which is sometimes called M0).

Watch the next lesson: https://www.khanacademy.org/economics-finance-domain/macroeconomics/monetary-system-topic/factional-reserve-accounting/v/simple-fractional-reserve-accounting-part-1?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=macroeconomics

Missed the previous lesson? https://www.khanacademy.org/economics-finance-domain/macroeconomics/monetary-system-topic/fractional-reserve-banking-tut/v/full-reserve-banking?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=macroeconomics

Macroeconomics on Khan Academy: Topics covered in a traditional college level introductory macroeconomics course

About Khan Academy: Khan Academy offers practice exercises, instructional videos, and a personalized learning dashboard that empower learners to study at their own pace in and outside of the classroom. We tackle math, science, computer programming, history, art history, economics, and more. Our math missions guide learners from kindergarten to calculus using state-of-the-art, adaptive technology that identifies strengths and learning gaps. We've also partnered with institutions like NASA, The Museum of Modern Art, The California Academy of Sciences, and MIT to offer specialized content.

For free. For everyone. Forever. #YouCanLearnAnything

Subscribe to Khan Academy's Macroeconomics channel: https://www.youtube.com/channel/UCBytY7pnP0GAHB3C8vDeXvg
Subscribe to Khan Academy: https://www.youtube.com/subscription_center?add_user=khanacademy

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
10:04

Polish subtitles

Incomplete

Revisions Compare revisions