O cambio climático: o Tetris xigante da Terra - Joss Fong

Paar ver a lección completa: http://ed.ted.com/lessons/climate-change-earth-s-giant-game-of-tetris-joss-fong

Hai unha partida de Tetris xogándose a escala global: o terreo de xogo é a Terra, e todos eses molestos bloques que hai que colocar representan o dióxido de carbono --un gas de efecto invernadoiro que se está amoreando máis rapidamente cantos máis combustibles fósiles queimamos para facer funcionar os nosos coches, fábricas e plantas eléctricas. Joss Fong amosa como esa sobrecarga de CO2 nos leva ao cambio, e lémbranos que, ao revés ca no Tetris, non temos a posibilidade de parar a partida e comezar outra vez.

Para entender o cambio climático

pensa no Tetris.

Durante eóns, a Terra xogou unha versión
dese xogo con bloques de carbono.

Entran na atmosfera como dióxido
de carbono dos volcáns,

materia vexetal en descomposición,

animais que respiran

e a superficie do mar.

E deixan a atmosfera cando son empregados
pola plantas na fotosíntese,

absorbidos outra vez polo océano,

ou almacenados no solo e nos sedimentos.

A este xogo do Tetris chámaselle
"ciclo do carbono"

e é o motor da vida na Terra.

¿Cal é a conexión co clima?

Ben, cando ese dióxido de carbono
está no aire,

esperando a ser reabsorbido,

bloquea unha parte da calor do Sol

que, doutra forma,
escaparía para o espazo.

Por iso, ao dióxido de carbono chámaselle
"gas de efecto invernadoiro".

Crea unha capa de calor

coñecida como "efecto invernadoiro"

que impide que a Terra se conxele
coma Marte.

Cantos máis bloques de dióxido de carbono
haxa na atmosfera agardando ser absorbidos

máis cálida se volve a Terra.

Aínda que a cantidade de carbono
na atmosfera

variou a causa das eras glaciais e
dos impactos de asteroides,

durante os últimos 8000 anos conformouse
o clima estable que coñecemos

permitindo o desenvolvemento
da civilización humana.

Pero hai uns 200 anos

comezamos a desenterrar ese vello carbono
que fora almacenado no solo.

Estes combustibles fósiles, carbón,
petróleo e gas natural

formáronse a partir dos restos enterrados
de plantas e animais

que morreron moito antes de que
os seres humanos evolucionaran.

A enerxía almacenada dentro deles
alimentou

as nosas fábricas, coches
e plantas eléctricas.

Pero queimar eses combustibles inxectou
máis bloques de carbono no Tetris da Terra

Ao tempo, cortamos bosques
para a agricultura,

reducindo a capacidade da Terra
para eliminar os bloques.

E desde 1750 a cantidade de carbono
na atmosfera

medrou un 40%,

e non amosa sinais de desacelerarse.

Igual ca no Tetris, cantos máis bloques
se amorean

máis difícil é recuperar a estabilidade.

O dióxido de carbono extra na atmosfera

acelera o efecto invernadoiro

atrapando máis calor preto da superficie

e causando o derretemento
dos casquetes polares.

E canto máis se derreten menos luz solar
poden reflectir,

facendo que os océanos quezan cada vez
máis rápido.

O nivel do mar sobe, a poboación costeira
sofre a ameaza de inundacións,

os ecosistemas naturais vense alterados,

e o clima vólvese máis extremo
co transcurso do tempo.

O cambio climático pode afectar persoas e
lugares distintos de maneiras diferentes.

Pero, ao final, é un xogo que todos
estamos xogando.

E, ao revés ca no Tetris,

non imos ter a oportunidade de reiniciar
a partida e probar outra vez.