-
Jemi në Muzeun e Artit Modern dhe po shikojmë një kolazh shumë të njohur.
-
Është Objekti i Patitulluar i Jean Arp, ndonjëherë i njohur si "Hans" Arp.,
-
por njihet gjithmonë si Kolazhi me Katrorë të renditut sipas Ligjit të Rastësisë.
-
Dhe pikërisht aashtu është.
-
Është një pjesë letre e hirtë, e konstruktuar.
-
Ka disa katrorë me ngjyrë kremi dhe disa me ngjyrë xhinsesh, të cilat janë ndarë në këto forma.
-
Dhe pastaj janë përhapur në spërfaqe.
-
Ajo që më bën prshtypje ëdhtë se jemi në vitin 1916-17.
-
Tamam në mes të Luftës së Parë Botërore.
-
Tamam në mes të fundit të Luftës së Parë Botërore.
-
Por ajo që më bën përshtypje është se sa shumë kemi arritur prej
-
'Les Demoiselles d'Avignon" e cila është perj vitit 1907.
-
Dhe sa radikale
-
ishte DADA. Komplet me vepra abstakte.
-
Nuk janë renditur me asnjë qëllim artistik.
-
Vërtetë kishin për qëllim të vepronin shpejt,
-
dhe të mos kujtonin se cili ishte definicioni i një vepre arti.
-
Po! Absolutisht!
-
Sikur hyn në zemrën e asaj
-
që përmban definicioni historikisht.
-
Nuk është shprehje e vetvetes, nuk është e qetë.
-
Nuk është shprehje e të pavetëdijshmes,
-
ashtu siq do ta deklaronte surrealizmi më vonë.
-
Pra, në fakt është, në një mënyrë, është ende sfiduese.
-
Është.
-
Ne i shikojmë pikturat si një vendim të artistit.
-
Dhe këtu është hequr dorë prej asaj.
-
Është si një lloj kundër-arti i vërteë.
-
Është kundër-art.
-
Është një shkatërrimi i vërtetë
-
i thelbit të asaj përmes sëcilës ne kuptojmë
-
si të deshifrojmë artin.
-
Ashtu është.
-
Pra, si ta kuptojmë këtë në
-
kuptimin e luftës? E përmendët se kjo
-
ishte në vitet 1916-1917, lufta po përhapet,
-
është e pashembullt.
-
Por kjo po bëhet në Cyrih.
-
Arp ishte njvri prej themeluesve të
-
lëvizjes së DADA-s në Cyrih.
-
Zvicra është vend asnjanas.
-
Dhe thjesh po pyes veten
-
ku ekziston kjo lidhje mes këtij
-
agresioni kundër traditave
-
të artit dhe gjithë kjo dhumë që po përhapej
-
përtej Europës.
-
Mendoj se përgjigja që ipet zakonisht
-
për këtë ishte theksimi i arsyes,
-
dhe arsyeja njerëzore ishte pjesë e kulturës borxheze
-
e cila kishte krijuar dhunën dhe mos arsyetimit
-
të Luftës së Parë Botërore.
-
Por ajo që më bën përshtypje, është se mungesa e arsyes
-
ka krijuar sipas ligjeve të radstësisë.
-
Dhe njerëzit po thirreshin për të luftuar
-
ishin të kontrolluar, duke i dërguar në vinë e luftës.
-
Ata jetojnë, vddesin, vuajnë.
-
Të amputohen këmbët, gjymtyrët.
-
Dhe brenda shumë pak kohe.
-
Arp duhet ta ketë parë këtë.
-
Numrin e madh të veteranëve, të cilët u kthyen
-
nëse ishin të dëmtuar apo i ishin eksozuar gazit, ishin të shpërfytyruar.
-
Crregullimet nga stresi post-traumatik.
-
Ishte e jshtëzakonshme,
-
dhe ata që ktheheshin të pa dëmtuar.
-
Atëherë çfarë rregulla ka në jetë?
-
Ku është arsyeja te ajo se çfarë i ndodhë dikujt dhe kujt?
-
Cilat arsye?
-
Në fakt përbën absurditetin e këtij objekti
-
të duket disi më i mençur.
-
Po.