< Return to Video

Elementlər və atomlar | Atomlar maddələr və ionlar | Chemistry | Khan Academy

  • 0:01 - 0:03
    Biz insanlar min illərdir
  • 0:03 - 0:05
    sadəcə bizim ətraf mühitimizə
    baxaraq bilirik ki,
  • 0:05 - 0:07
    müxtəlif maddələr var.
  • 0:07 - 0:08
    Bu müxtəlif maddələr
  • 0:08 - 0:10
    müxtəlif xüsusiyyətlərə malikdir.
  • 0:10 - 0:11
    Nəinki onların müxtəlif
  • 0:11 - 0:13
    xüsusiyyətləri var, bəzisi
  • 0:13 - 0:16
    işığı əks etdirə bilir yaxud
    etdirə bilmir, müəyyən rəngdə
  • 0:16 - 0:20
    yaxud temperaturda olur,
    maye, qaz yaxud bərk olur.
  • 0:20 - 0:22
    Biz həmçinin onların müəyyən vəziyyətdə
  • 0:22 - 0:25
    necə reaksiyaya girdiyini də
    müşahidə edəcəyik.
  • 0:25 - 0:27
    Bu maddələrin şəkilləri buradadır.
  • 0:27 - 0:29
    Karbon burada sağdadır.
  • 0:29 - 0:32
    Burada qrafit formasındadır.
  • 0:32 - 0:34
    Burada sağdakı qurğuşundur.
  • 0:34 - 0:36
    Buradakı qızıldır.
  • 0:36 - 0:39
    Şəkillərini göstərdiklərimin hamısı
  • 0:39 - 0:42
    hansı ki, onları bu saytdan götürdüm,
  • 0:42 - 0:43
    hamısı bərk formadadır.
  • 0:43 - 0:46
    Həmçinin bilirik ki,
  • 0:46 - 0:49
    hava və hava hissəciklərinin
    müəyyən növləri var.
  • 0:49 - 0:51
    Baxdığın hava hissəciyinin
    növündən
  • 0:51 - 0:56
    asılı olaraq,karbon, oksigen
    yaxud azotdursa müxtəlif növ
  • 0:56 - 0:58
    xüsusiyyətlərə
    malik olduqlarını göstərirlər.
  • 0:58 - 1:00
    Ya da maye ola biləcək başqa şeylər var.
  • 1:00 - 1:02
    Hətta bu şeylərdə temperaturu
    kifayət qədər
  • 1:02 - 1:03
    qaldırırsan.
  • 1:03 - 1:05
    Əgər qızılın və qurğuşunun
  • 1:05 - 1:07
    temperaturunu kifayət qədər qaldırsan,
    maye
  • 1:07 - 1:10
    ala bilərsən. Karbonu yandırsan,
  • 1:10 - 1:12
    onun qaz halını ala bilərsən.
  • 1:12 - 1:14
    Atmosfere buraxa bilərsən.
  • 1:14 - 1:15
    Quruluşunu dəyişə bilərsən.
  • 1:15 - 1:19
    Bunlar insanlığın min illərdir ki,
  • 1:19 - 1:21
    müşahidə etdiyi bir növ şeylərdir.
  • 1:21 - 1:23
    O fəlsəfi məsələləri
  • 1:23 - 1:24
    təbii məsələlərə çevirir.
  • 1:24 - 1:27
    İndi biz daha yaxşı cavab verə bilərik.
  • 1:27 - 1:31
    Sual budur ki, əgər karbonu
  • 1:31 - 1:34
    daha kiçik hissələrə ayırsanız
  • 1:34 - 1:39
    bu maddənin kiçik parçalarından
  • 1:39 - 1:43
    hələ də karbonun xüsusiyyətlərinə
    malik olanı var?
  • 1:43 - 1:45
    Əgər daha da parçalasanız,
  • 1:45 - 1:46
    karbon xüsusiyyətlərini
  • 1:46 - 1:48
    itirə bilərdi.
  • 1:48 - 1:50
    Cavab budur ki, bəli var.
  • 1:50 - 1:52
    Bizim terminologiyanı almaq üçün
  • 1:52 - 1:55
    bu müxtəlif maddələri
  • 1:55 - 1:58
    ( bu saf maddələr hansı ki,
    müəyyən temperaturda spesifik
  • 1:58 - 2:00
    xüsusiyyətləri var
    və spesifik yolla
  • 2:00 - 2:05
    reaksiyaya girirlər)
    biz onları elementlər adlandıracayıq.
  • 2:05 - 2:06
    Karbon elementdir.
  • 2:06 - 2:08
    Qurğuşun elemendir.
  • 2:08 - 2:09
    Qızıl elementdir.
  • 2:09 - 2:11
    Deyə bilərsən ki, su elementdir.
  • 2:11 - 2:14
    Tarixdə insanlar suyu element kimi
  • 2:14 - 2:14
    göstəriblər.
  • 2:14 - 2:18
    Bilirik ki, su daha sadə
    elementlərdən yaradılıb.
  • 2:18 - 2:21
    O oksigendən və hidrogendən ibarətdir.
  • 2:21 - 2:25
    Bütün elementlər burada
  • 2:25 - 2:28
    elementlərin dövri cədvəlində sıralanıb.
  • 2:28 - 2:30
    C karbonu göstərir-- mən sadəcə insanlara
  • 2:30 - 2:33
    daha uyğun olanları nəzərdən keçirəcəm,
  • 2:33 - 2:36
    lakin zaman keçdikcə
    hamısı ilə tanış olacaqsınız.
  • 2:36 - 2:37
    Bu oksigendir.
  • 2:37 - 2:38
    Bu azotdur.
  • 2:38 - 2:40
    Bu silisiumdur.
  • 2:40 - 2:42
    Au qızıldır.
  • 2:42 - 2:43
    Bu qurğuşundur.
  • 2:43 - 2:49
    Bu elemtlərin istənilən birinin ən sadə
    hissəciyi atomdur.
  • 2:53 - 2:55
    Və dağıtmağa davam etsəz,
    bir-birindən kiçik
  • 2:55 - 2:57
    hissəciklər almağa davam edəcəksiniz,
  • 2:57 - 3:00
    hətta karbon atomu alacaqsınız.
  • 3:00 - 3:02
    Eyni şeyi burada etsəz, hətta
  • 3:02 - 3:03
    qızıl atomu alardınız.
  • 3:03 - 3:04
    Eyni şeyi burada da etdiniz, hətta
  • 3:04 - 3:06
    qurğuşun atomu adlandırılan
  • 3:06 - 3:08
    bu daha kiçik
  • 3:08 - 3:09
    hissəcikləri də alardınız.
  • 3:09 - 3:11
    Daha dağıda bilməzdiniz
  • 3:11 - 3:14
    və bu hələ qurğuşun adlanır,
  • 3:14 - 3:17
    onun üçün hələ də qurğuşunun
    xüsusiyyətləri qalıb
  • 3:17 - 3:19
    Mən sadəcə sənə ideya vermək üçün--
    bu çətin
  • 3:19 - 3:22
    təsəvvür etdiyim bir şeydirdir ki,
  • 3:22 - 3:25
    atomlar ağlasılmaz və həqiqətən təsəvvür
  • 3:25 - 3:26
    edilməyəcək dərəcədə balacadırlar.
  • 3:26 - 3:28
    Məsələn, karbon.
  • 3:28 - 3:30
    Saçım da karbondandır.
  • 3:30 - 3:33
    Əslində, mənim əksəriyyətim karbondandır.
  • 3:33 - 3:37
    Əslində, yaşayan varlıqların çoxu
    karbondandır.
  • 3:37 - 3:41
    Saçımı karbon kimi götürsəm
  • 3:41 - 3:42
    saçın əksəriyyəti karbondur.
  • 3:42 - 3:44
    Əgər saçımı götürsən,
  • 3:44 - 3:46
    o sarı deyil,
  • 3:46 - 3:47
    qaraya çalır.
  • 3:47 - 3:48
    Saçım qaradır,
  • 3:48 - 3:50
    lakin onu ekranda görə bilməzdiniz.
  • 3:50 - 3:52
    Amma mən saçımı götürsəydim
  • 3:52 - 3:56
    və soruşsaydım ki,
    saçım neçə karbon atomu enindədir?
  • 3:56 - 3:58
    Saçımın küncünü götürsən, uzunluğunu yox,
  • 3:58 - 4:00
    saçımın enini,
  • 4:00 - 4:03
    o neçə karbon atomu enindədir?
  • 4:03 - 4:05
    Zənn edə bilərsən.
  • 4:05 - 4:08
    Sal artıq mənə onların
    çox kiçik olduğunu dedi.
  • 4:08 - 4:10
    Orada 1000 yaxud 10000 yaxud 100000
    karbon atomu
  • 4:10 - 4:11
    ola bilər.
  • 4:11 - 4:12
    Mən deyərdim, yox.
  • 4:12 - 4:15
    1 milyon karbon atomu var
  • 4:15 - 4:18
    yaxud sən insan saçının eni boyunca
  • 4:18 - 4:21
    1 milyon karbon atomu qoya bilərsən.
  • 4:21 - 4:23
    Bu açıq-aşkar bir təxmindir.
  • 4:23 - 4:24
    Bu dəqiq 1 milyon deyil.
  • 4:24 - 4:27
    Amma bu sənə
    atomların kiçik olduğunu göstərir.
  • 4:27 - 4:29
    Başından bir tük çək
  • 4:29 - 4:31
    və tükün boyunca bir-birinin yanında
  • 4:31 - 4:34
    bir milyon şey qoyduğunu təsəvvür et.
  • 4:34 - 4:37
    Tükün uzunluğu yox, tükün eni.
  • 4:37 - 4:39
    Hətta tükün enini belə görmək çətindir
  • 4:39 - 4:41
    və onun boyunca bir milyon
  • 4:41 - 4:43
    karbon atomu ola bilər.
  • 4:43 - 4:47
    İndi daha aydındır ki, bildiyimiz kimi
  • 4:47 - 4:51
    bu, karbonun və hər hansı elementin
  • 4:51 - 4:54
    ən vacib quruluş hissəsidir.
  • 4:54 - 4:57
    Hətta daha aydındır ki,
    bu quruluş hissəcikləri
  • 4:57 - 4:59
    bir- biri ilə əlaqəlidir.
  • 4:59 - 5:02
    Karbon atomu daha əsaslı
    hissəciklərdən
  • 5:02 - 5:03
    qurulmuşdur.
  • 5:03 - 5:08
    Qızıl atomu, hətta daha əsaslı
    hissəciklərdən qurulmuşdur.
  • 5:08 - 5:09
    Və asılı olaraq--onlar həqiqiətən
  • 5:09 - 5:13
    bu əsaslı hissəciklərin
    yerləşməsinə görə təyin olunur.
  • 5:13 - 5:15
    Əgər əsaslı hissəciklərin
    sayını dəyişsəydin
  • 5:15 - 5:18
    elementin xüsusiyyətlərini və
    necə reaksiyaya girdiyini
  • 5:18 - 5:23
    hətta elementin özünü dəyişə bilərdin.
  • 5:23 - 5:25
    Daha yaxşı başa düşmək üçün
  • 5:25 - 5:28
    bu əsaslı hissəciklər haqqında danışaq.
  • 5:28 - 5:30
    Belə ki, protonunuz var.
  • 5:33 - 5:36
    Proton doğrudan da --atomun nüvəsindəki
  • 5:36 - 5:38
    protonların sayı və
  • 5:38 - 5:41
    ikincidə nüvə haqqında danışacam--
  • 5:41 - 5:43
    elementi təyin edir.
  • 5:43 - 5:46
    Bu elementi təyin edəndir.
  • 5:46 - 5:48
    Burada dövri cədvələ baxanda
  • 5:48 - 5:50
    onlar atom sayları sırası ilə yazılıb.
  • 5:50 - 5:52
    Atom sayı hərfi olaraq
  • 5:52 - 5:55
    sadəcə elemendə olan protonların sayıdır.
  • 5:55 - 5:59
    İzahına görə,
    hidrogenin bir protonu,
  • 5:59 - 6:03
    heliumun iki və karbonun altı protonu var.
  • 6:03 - 6:05
    Yeddi protonlu karbon ola bilməz.
  • 6:05 - 6:07
    O azot ola bilər.
  • 6:07 - 6:09
    O heç bir halda karbon ola bilməz.
  • 6:09 - 6:11
    Oksigenin səkkiz protonu var.
  • 6:11 - 6:13
    Əgər necəsə ora başqa
    bir proton əlavə etsəydin,
  • 6:13 - 6:15
    o artıq oksigen olmazdı.
  • 6:15 - 6:16
    O flüor ola bilərdi.
  • 6:16 - 6:20
    Belə ki, o elementi təyin edir.
  • 6:20 - 6:22
    Atom nömrəsi ,protonların sayı --
  • 6:22 - 6:26
    bunun dövri cədvəldə
    elementlərin hər biri üçün
  • 6:26 - 6:27
    sağda yuxarıda yazılan
  • 6:27 - 6:30
    rəqəm olduğunu yada salın--
  • 6:30 - 6:33
    protonların sayı atom
    nömrəsinə bərabərdir.
  • 6:36 - 6:38
    Onlar bu rəqəmi buraya qoyublar,
  • 6:38 - 6:42
    çünki o, elementin
    xüsusiyyətini müəyyən edir.
  • 6:42 - 6:46
    Atomun başqa iki tərkibi--
    zənn edirəm ki
  • 6:46 - 6:47
    o üsulla adlandırmışdıq--
  • 6:47 - 6:52
    elektron və neytrondur.
  • 6:55 - 6:57
    Beynində modeli düzəltməyə
  • 6:57 - 7:01
    başlaya bilərsən-- bu model, kimyanı
    nəzərdən keçirdiyimizə görə
  • 7:01 - 7:04
    bir az mücərrəd və
    konseptuallaşdırmaq üçün
  • 7:04 - 7:05
    çətin olacaq.
  • 7:05 - 7:06
    Bu haqda fikirləşmək üçün
  • 7:06 - 7:08
    bir üsul budur ki,
    sizin atomun mərkəzində
  • 7:08 - 7:10
    proton və neytronlarınız var.
  • 7:10 - 7:12
    Onlar atom nüvəsidir.
  • 7:12 - 7:15
    Məsələn karbon, biz bilirik,
    altı protonu var.
  • 7:15 - 7:20
    Bir, iki, üç, dörd, beş, altı.
  • 7:20 - 7:22
    Karbon-12, hansı ki
    karbonun göstəricisidir,
  • 7:22 - 7:24
    həmçinin altı neytronu olacaq.
  • 7:24 - 7:26
    Müxtəlif sayda neytronları olan
  • 7:26 - 7:28
    karbon versiyalarınız ola bilər.
  • 7:28 - 7:30
    Neytronlar və elektronlar dəyişə bilər,
    lakin
  • 7:30 - 7:32
    hələ də eyni elementiniz var.
  • 7:32 - 7:33
    Protonlar dəyişə bilməz.
  • 7:33 - 7:36
    Protonu dəyişəndə fərqli
    element alırsınız.
  • 7:36 - 7:41
    Qoyun karbon-12 nüvəsini çəkim,
  • 7:41 - 7:43
    bir, iki, üç, dörd, beş, altı.
  • 7:43 - 7:46
    Burada sağda karbon-12 nüvəsi var
  • 7:46 - 7:49
    Bəzən o belə yazılacaq.
  • 7:49 - 7:53
    Bəzən onlar protonların sayını da
  • 7:53 - 7:54
    yazacaq.
  • 7:54 - 7:57
    Karbon-12 yazmağın səbəbi
  • 7:57 - 7:59
    -- bilirsən ki, altı neytron saydım--
  • 7:59 - 8:01
    bu cəmdir, sən cəm sayı görə bilərsən--
  • 8:01 - 8:04
    onu görməyin yoludur.
  • 8:04 - 8:06
    Gələcəkdə balaca bir
  • 8:06 - 8:08
    nüans alacayıq-- bu nüvənin
    içindəki proton
  • 8:08 - 8:12
    və neytronların cəmi sayıdır.
  • 8:12 - 8:15
    İzah olaraq, karbonun atom nömrəsi altıdır
  • 8:15 - 8:17
    və sadəcə bizə xatırlatsın deyə
  • 8:17 - 8:19
    onu bura yenidən yaza bilərik.
  • 8:19 - 8:22
    Karbon atomunun mərkəzində nüvəmiz var.
  • 8:22 - 8:25
    Və karbon-12-nin altı protonu və altı
    neytronu olacaq.
  • 8:25 - 8:27
    Karbonun başqa versiyası karbon-14-dür,
  • 8:27 - 8:29
    hələ də altı protonu olacaq,
  • 8:29 - 8:31
    amma səkkiz neytronu olacaq.
  • 8:31 - 8:33
    Neytronların sayı dəyişə bilər.
  • 8:33 - 8:35
    Lakin orada sağdakı karbon-12-dir.
  • 8:35 - 8:39
    Əgər karbon-12 neytraldırsa
  • 8:39 - 8:41
    -- bu sözdə bir saniyəlik nüans verəcem--
  • 8:41 - 8:44
    əgər neytraldırsa, altı elektronu olacaq.
  • 8:44 - 8:48
    Qoyun bu altı elektronu çəkim, bir, iki,
  • 8:48 - 8:50
    üç, dörd, beş, altı.
  • 8:50 - 8:52
    Bir üsul-- bu elektronlar və
  • 8:52 - 8:55
    nüvə haqqında fikirləşməyin
  • 8:55 - 8:57
    birinci dərəcəli üsulu ola bilər--
  • 8:57 - 9:00
    budur ki, elektronları bir növ nüvənin
  • 9:00 - 9:03
    ətrafında hərəkət edən
    təsəvvür edə bilərsiniz.
  • 9:03 - 9:05
    Bir model onları
    nüvənin ətrafında
  • 9:05 - 9:07
    fırlanan şey kimi fikirləşməkdir.
  • 9:07 - 9:08
    Amma bu tamamilə doğru deyil.
  • 9:08 - 9:10
    Onlar planetin günəş ətrafında
    fırlandığı
  • 9:10 - 9:12
    üsulla fırlanmır.
  • 9:12 - 9:14
    Lakin yaxşı bir başlama nöqtəsidir.
  • 9:14 - 9:16
    Başqa yol budur ki,
  • 9:16 - 9:19
    onlar nüvə ətrafında sıçrayır.
  • 9:19 - 9:21
    Bu sadədir, çünki
    bu səviyyədə
  • 9:21 - 9:22
    reallıq çox qəribə olur.
  • 9:22 - 9:24
    Biz elektronun həqiqətən nə etdiyini
  • 9:24 - 9:27
    anlamaq üçün kvant fizikasına gedəcəyik.
  • 9:27 - 9:29
    Beyninizdəki ilk fikri model budur ki,
  • 9:29 - 9:33
    bu karbon-12 atomunun mərkəzində
  • 9:33 - 9:37
    nüvəmiz var, orada sağdadır.
  • 9:37 - 9:41
    Bu elektronlar
    nüvənin ətrafında sıçrayır.
  • 9:41 - 9:44
    Və bu elektronlar
  • 9:44 - 9:45
    sadəcə nüvədən uzaqlaşmır.
  • 9:45 - 9:48
    Onlar nə üçün nüvəyə bağlanır və
  • 9:48 - 9:50
    protonlarının müsbət və elektronlarının
  • 9:50 - 9:55
    mənfi yükü olan
  • 9:55 - 9:58
    bu atom hissəsini formalaşdırır.
  • 9:58 - 10:02
    Və o əsaslı hissəciklərin
    xüsusiyyətlərindən biridir.
  • 10:02 - 10:03
    Yükün nə olduğu haqqında
  • 10:03 - 10:05
    fikirləşməyə başlayanda,
    o prinsipcə
  • 10:05 - 10:05
    fərqlidir?
  • 10:05 - 10:07
    Bir növ dərinləşməyə başlayır.
  • 10:07 - 10:09
    Lakin bildiyimiz bir şey,
  • 10:09 - 10:11
    elektromaqnit qüvvəsi
    haqqında danışanda
  • 10:11 - 10:13
    oxşar olmayan yüklər
    bir-birini cəzb edir.
  • 10:13 - 10:15
    Bunun haqqında fikirləşməyin
  • 10:15 - 10:17
    ən yaxşı yolu protonlar və elektronlardır,
  • 10:17 - 10:20
    çünki müxtəlif yükləri var
    və bir-birini cəzb edir.
  • 10:20 - 10:22
    Neytronlar yüksüzdür.
  • 10:22 - 10:25
    Onlar sadəcə nüvənin içində dayanır.
  • 10:25 - 10:31
    Onlar bəzi elemtlərin atomları üçün
  • 10:31 - 10:33
    xassələrə bəzi səviyyələrdə təsir edir.
  • 10:33 - 10:36
    Səbəb budur ki, elektronlar
  • 10:36 - 10:38
    öz-özünə uçmur,
  • 10:38 - 10:42
    çünki onlar nüvəyə cəzb olunur.
  • 10:42 - 10:46
    Onların həmçinin
    ağlasığmaz yüksək sürəti var.
  • 10:46 - 10:49
    Bu həqiqəətən də çətindir-- və biz yeniden
  • 10:49 - 10:51
    fizikanın qəribə hissələrinə toxunmağa,
  • 10:51 - 10:54
    elektronun nə etdiyi haqqında
    danışmağa başlayırıq.
  • 10:54 - 10:57
    Bu kifayətdir, zənn edirəm ki ,
    deyə bilərdiniz ki,
  • 10:57 - 11:00
    o kifayət qədər sıçrayaraq nüvənin içinə
  • 11:00 - 11:05
    düşmək istəmir, bu da haqqında
    fikirləşməyin başqa yoludur.
  • 11:05 - 11:08
    Mən orada sağda
    proton sayı ilə müəyyən edilən
  • 11:08 - 11:10
    karbon-12-ni qeyd etmişdim.
  • 11:10 - 11:13
    Oksigen səkkiz protonu
    olmaqla müəyyən edilə bilər.
  • 11:13 - 11:16
    Elektronlar digər elektronlarla
    qarşılıqlı əlaqədə ola bilər.
  • 11:16 - 11:19
    Yaxud başqa atomlar
    tərəfindən qoparıla bilər.
  • 11:19 - 11:23
    Bu həqiqətən çoxlu
    kimya anlayışı formalaşdırır.
  • 11:23 - 11:26
    Bu müəyyən elementdə yaxud atomda
    nə qədər
  • 11:26 - 11:28
    elektron olduğuna əsaslanır.
  • 11:28 - 11:30
    Bu elektronlar
    necə konfiqurasiya olunub.
  • 11:30 - 11:34
    Başqa element elektronları
    necə konfiqurasiya olunub.
  • 11:34 - 11:36
    Yaxud eyni elementin
    başqa atomları ola bilər.
  • 11:36 - 11:41
    Bir element atomunun başqa bir
    element atomu ilə necə reaksiyaya
  • 11:41 - 11:43
    girdiyini proqnoz verə bilərik.
  • 11:43 - 11:47
    Yaxud bir element atomu
    başqa bir element atomu ilə
  • 11:47 - 11:49
    necə reaksiyaya girir, necə rabitə yaradır
  • 11:49 - 11:51
    yaxud yaratmır, cəlb olunur
  • 11:51 - 11:53
    yoxsa itələnir.
  • 11:53 - 11:55
    Məsələn, -- gələcəkdə bunun haqqında
  • 11:55 - 12:00
    daha çox öyrənəcəyik--
  • 12:00 - 12:03
    başqa atomun hər hansı səbəb üçün
  • 12:03 - 12:06
    karbondan elektron götürməsi mümkündür.
  • 12:06 - 12:10
    Müəyyən elementlər,
    onların neytral atomları
  • 12:10 - 12:12
    digərlərinin elektronlarına
    böyük oxşarlığı
  • 12:12 - 12:14
    haqqında danışacağıq.
  • 12:14 - 12:17
    Bunların biri karbondan elektron qopara
    bilər
  • 12:17 - 12:20
    və karbonun elektronları protonlarından
  • 12:20 - 12:22
    az olacaq.
  • 12:22 - 12:25
    Beş elektron və altı proton qalardı.
  • 12:25 - 12:28
    Bu tam müsbət yük olacaqdı.
  • 12:28 - 12:30
    Bu karbon-12-də, etdiyim birinci variantda
  • 12:30 - 12:33
    altı protonum və altı elektronum var idi.
  • 12:33 - 12:35
    Yüklər ixtisar olunur.
  • 12:35 - 12:37
    Elektron itirsəm, onlardan beşi qalacaq.
  • 12:37 - 12:39
    Sonra tam müsbət yüküm olacaqdı.
  • 12:39 - 12:41
    Bu kimya videoları haqqında
  • 12:41 - 12:43
    daha çox başdan-ayağa danışacayıq.
  • 12:43 - 12:44
    Umid edirəm ki, bu həqiqətən
  • 12:44 - 12:46
    artıq aydınlaşmağa başlayıb.
  • 12:46 - 12:48
    Biz həqiqətən də,
  • 12:48 - 12:53
    atom adlanan əsaslı quruluş
    hissəciklərinə çata bilərik.
  • 12:53 - 12:56
    Daha aydın olan budur ki, hətta bu əsaslı
  • 12:56 - 12:59
    hissəciklər daha əsaslı
    hissəciklərdən qurulub.
  • 12:59 - 13:01
    Atomun xassələrini dəyişmək,
  • 13:01 - 13:03
    yaxud bir element atomunu
  • 13:03 - 13:06
    digər element atomuna çevirmək üçün
  • 13:06 - 13:08
    bu şeylərin hamısı dəyişdirilə bilər.
Title:
Elementlər və atomlar | Atomlar maddələr və ionlar | Chemistry | Khan Academy
Description:

Elementlərin atomlarla əlaqəsi. Protonların, elektronların və neytronların bir atom təşkil etməsinin əsasları.

Növbəti dərsi izləyin: https://www.khanacademy.org/science/chemistry/atomic-structure-and-properties/introduction-to-the-atom/v/atomic-number-mass-number-and-isotopes?utm_source = YT & utm_medium = Desc & utm_campaign = kimya

Khan Academy on Chemistry: Hər şeyin kimyəvi maddələrdən olduğunu bilirdinmi? Kimya maddənin öyrənilməsidir: tərkibi, xüsusiyyətləri və reaktivliyi. Bu material təxminən bir il orta məktəbi və ya kollec kursunu əhatə edir və cəbri yaxşı başa düşmək faydalıdır.

Khan Academy haqqında: Khan Academy, hər kəs üçün hər yerdə, pulsuz, dünya səviyyəli bir təhsil vermək missiyası olan bir qeyri-kommersiya təşkilatıdır. İnanırıq ki, hər yaşdan olan şagirdlər öz templəri ilə mənimsəyə biləcəkləri pulsuz təhsil məzmununa məhdudiyyətsiz giriş imkanı əldə etməlidirlər. Dünyadakı tələbə və müəllimlərə kömək etmək üçün ağıllı proqram, dərin məlumat analitikası və intuitiv istifadəçi interfeyslərindən istifadə edirik. Riyaziyyat, biologiya, kimya, fizika, iqtisadiyyat, maliyyə, tarix, qrammatika və daha çox daxil olmaqla, erkən kollec təhsili ilə məktəbəqədər təhsilimizi əhatə edirik. Test tərtibatçısı olan College Board ilə ortaq şəkildə pulsuz fərdiləşdirilmiş SAT test hazırlığı təklif edirik. Khan Academy onlarla dilə tərcümə edilmişdir və hər il dünyada 100 milyon insan platformamızdan istifadə edir. Daha çox məlumat üçün www.khanacademy.org saytını ziyarət edin, Facebook-da bizə qoşulun və ya @khanacademy-də Twitter-də bizi izləyin. Və unutmayın, bir şey öyrənə bilərsiniz.

Pulsuz. Hər kəs üçün. Əbədi. # Heç bir şey öyrənə bilməzsən

Khan Academy’nin Kimya kanalına abunə olun: https://www.youtube.com/channel/UCyEot66LrwWFEMONvrIBh3A?sub_confirmation=1
Khan Academy-yə abunə olun: https://www.youtube.com/subscription_center?add_user=khanacademy
more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
13:09

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.