< Return to Video

Waarom verandert je stem met ouder worden?

  • 0:07 - 0:09
    In het midden van de 16de eeuw
  • 0:09 - 0:12
    waren de Italianen in de ban
    van een bepaald type zanger
  • 0:12 - 0:14
    dat met hun stem noten kon voortbrengen
  • 0:14 - 0:17
    die voor volwassen mannen
    voor onmogelijk werden gehouden.
  • 0:17 - 0:20
    Maar dit talent eiste een hoge tol.
  • 0:20 - 0:22
    Om te vermijden dat hun stem zou breken,
  • 0:22 - 0:25
    werden deze zangers gecastreerd
    voor zij de puberteit bereikten.
  • 0:25 - 0:29
    Dat stopte het hormonale process
    dat hun stem zwaarder zou maken.
  • 0:29 - 0:30
    Men noemde hen castraten
  • 0:30 - 0:34
    en hun engelachtige stemmen
    waren bekend in heel Europa
  • 0:34 - 0:37
    tot de wrede procedure
    die aan hun basis lag
  • 0:37 - 0:39
    in de 19de eeuw werd verboden.
  • 0:39 - 0:43
    Hoewel een kunstmatige ingreep
    een buitengewoon stembereik kan creëren,
  • 0:43 - 0:48
    kunnen natuurlijke stemmen
    ook al veel verschillen ontwikkelen.
  • 0:48 - 0:55
    Met het ouder worden verandert onze stem
    door 2 grote veranderingen in ons lichaam.
  • 0:55 - 1:00
    Hoe werkt het strottenhoofd eigenlijk?
    En waarom verandert onze stem?
  • 1:00 - 1:06
    De specifieke klank van onze stem hangt af
    van veel verschillende fysieke factoren,
  • 1:06 - 1:10
    maar vooral van hoe oud en gezond
    onze stembanden zijn
  • 1:10 - 1:12
    en hoe groot ons strottenhoofd is.
  • 1:13 - 1:16
    Het strottenhoofd is een ingewikkeld
    systeem van spieren en kraakbeen
  • 1:16 - 1:19
    dat de stembanden steunt
    en doet bewegen.
  • 1:19 - 1:22
    De stembanden worden ook wel
    stemplooien genoemd.
  • 1:23 - 1:26
    Deze twee spieren tussen de schildklier
    en het arytenoid kraakbeen
  • 1:26 - 1:32
    vormen een elastisch gordijn
    dat de luchtpijp opent of sluit,
  • 1:32 - 1:34
    zodat er lucht door de keel kan stromen.
  • 1:34 - 1:37
    De plooien staan open als we ademen,
  • 1:37 - 1:39
    maar als we spreken klappen ze dicht.
  • 1:39 - 1:42
    Onze longen duwen lucht
    tegen de gesloten plooien,
  • 1:42 - 1:46
    waardoor ze openen
    en al trillend geluid produceren.
  • 1:46 - 1:50
    Anders dan bij het bespelen
    van een muziekinstrument,
  • 1:50 - 1:54
    kost het veranderen van onze stem
    tijdens het spreken geen moeite.
  • 1:54 - 1:55
    Door sneller of langzamer uit te ademen
  • 1:55 - 1:59
    verandert de frequentie
    en amplitude van de trillingen,
  • 1:59 - 2:03
    waardoor de hoogte en het volume
    van onze stem verandert.
  • 2:03 - 2:08
    Snelle kleine trillingen
    veroorzaken hoge stille tonen,
  • 2:08 - 2:13
    terwijl langzame grote trillingen
    zware geluiden veroorzaken.
  • 2:13 - 2:16
    En door de keelspieren
    tussen het kraakbeen te bewegen,
  • 2:16 - 2:19
    kunnen we de stemplooien
    uitrekken en samentrekken
  • 2:19 - 2:23
    en zo intuïtief onze inwendige
    instrumenten bespelen.
  • 2:23 - 2:26
    Dit proces herhaalt zich
    telkens je iets zegt,
  • 2:26 - 2:29
    maar je strottenhoofd
    verandert met het ouder worden.
  • 2:29 - 2:33
    De eerste grote verandering
    begint tijdens de puberteit,
  • 2:33 - 2:35
    wanneer je stem begint te verdiepen.
  • 2:35 - 2:39
    Dit komt doordat
    je strottenhoofd groter wordt
  • 2:39 - 2:44
    en de stemplooien langer worden
    en beter kunnen trillen.
  • 2:44 - 2:47
    Deze langere stemplooien
    creëren langzamere en grotere trillingen,
  • 2:47 - 2:51
    waardoor je basisstem verzwaart.
  • 2:51 - 2:53
    Deze groei is vooral erg voor veel mannen,
  • 2:53 - 2:57
    wiens hoge testosterongehalte
    de stem eerst breekt
  • 2:57 - 3:00
    en dan verdiept en verzwaart
  • 3:00 - 3:04
    en het schildkraakbeen naar voren
    doet uitsteken en de Adamsappel vormt.
  • 3:04 - 3:07
    Een andere grote stemverandering
    tijdens de puberteit
  • 3:07 - 3:10
    vindt plaats wanneer het homogene
    weefsel dat de stemplooien bedekt,
  • 3:10 - 3:14
    verandert in drie lagen
    met elk een specifieke functie:
  • 3:14 - 3:15
    een centrale spier,
  • 3:15 - 3:20
    een laag stijf collageen
    gewikkeld in elastische vezels
  • 3:20 - 3:23
    en dat alles bedekt met een slijmvlies.
  • 3:23 - 3:26
    Deze lagen maken de stem
    dieper en genuanceerder
  • 3:26 - 3:31
    en creëren een specifieke klank
    die anders is dan voor de puberteit.
  • 3:31 - 3:36
    Na de puberteit verandert de stem
    van de meeste mensen nauwelijks
  • 3:36 - 3:38
    voor op zijn minst 50 jaar.
  • 3:38 - 3:40
    Maar we gebruiken
    onze stem allemaal anders
  • 3:40 - 3:44
    en uiteindelijk krijgen we te maken
    met een verouderd strottenhoofd,
  • 3:44 - 3:46
    ook wel presbyfonie.
  • 3:46 - 3:49
    Eerst verstijft het collageen
    in onze stemplooien
  • 3:49 - 3:53
    en de omliggende elastische vezels
    verschrompelen en breken af.
  • 3:53 - 3:58
    Hierdoor klinken stemmen
    van oudere mensen hoger.
  • 3:58 - 4:01
    Maar door hormonale veranderingen
    tijdens de menopauze
  • 4:01 - 4:04
    krijgen veel vrouwen
    gezwollen stemplooien,
  • 4:04 - 4:07
    waardoor hun stem juist zwaarder klinkt.
  • 4:07 - 4:10
    Hun grotere stemplooien
    vertragen de trillingen,
  • 4:10 - 4:13
    zodat hun stem zwaarder wordt.
  • 4:13 - 4:15
    En deze symptomen verergeren nog
  • 4:15 - 4:19
    doordat er minder gezonde zenuwuiteinden
    in het strottenhoofd zijn,
  • 4:19 - 4:21
    waardoor je minder controle
    over je spieren hebt
  • 4:21 - 4:24
    en je ademgeruis of een ruwe stem krijgt.
  • 4:24 - 4:27
    Uiteindelijk zijn deze
    anatomische veranderingen
  • 4:27 - 4:30
    maar enkele factoren
    die je stem kunnen beïnvloeden.
  • 4:30 - 4:32
    Maar als je het in goede conditie houdt,
  • 4:32 - 4:35
    is je strottenhoofd
    een goed gestemd instrument
  • 4:35 - 4:37
    dat aria's kan zingen,
  • 4:37 - 4:38
    een humeurige monoloog kan houden
  • 4:38 - 4:40
    en inspirerende lezingen kan geven.
Title:
Waarom verandert je stem met ouder worden?
Speaker:
Shaylin A. Schundler
Description:

Bekijk volledige les:

De menselijke stem kan een ongelofelijk bereik hebben. Naarmate we ouder worden ondergaat ons lichaam twee grote veranderingen die ons stembereik beïnvloeden. Hoe werkt ons strottenhoofd eigenlijk? En wat veroorzaakt deze spraakveranderingen? Shaylin A. Schundler beschrijft hoe en waarom onze stem verandert naarmate we ouder worden.

Les: Shaylin A. Schundler, redactie: Andrew Foerster & Nick Counter.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:55

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.