-
gördüyünüz cədvəl 1860-1900-cü illərdə ABŞ-nin 4 şəhərindəki əhali artımını göstərir
-
-
1860-cı ildə yəni vətəndaş müharibəsindən əvvəl ny abş-nin ən böyük şəhəri olmasına baxmayaraq əhali sayı bir milyondan çox deyildi
-
-
-
əslində bütün ölkədə bu qədər əhaliyə sahib şəhər yox idi desək daha doğru olar
-
-
bu vəziyyəti 40 il sonrakı artıq mlyon nəfəri keçmiş üç şəhər və 3.5 milyon əhalisi olan ny ilə müqayisə edə bilərik
-
-
-
çikaqonun əhali artımı isə daha kəskin idi: belə ki 1860-cı ildə yalnız yüz min əhaliyə sahib olan şəhər 1900-cü illərdə 17 dəfə artır və 1.7 milyon olur
-
-
-
-
-
ənənəvi olaraq amerikalılar əsasən kənd həyatı sürüblər
-
ancaq XVIII əsrdən başlayaq urbanizasiyaya meyil artdı.
-
-
-
1920-ci ildən etibarən şəhər əhalisinin sayı kənd əhalisinin sayını ötüb keçdi
-
-
bu gün isə amerikalıların təxminən 80%-i şəhərlərdə yaşayır
-
bəs vətəndaş müharibəsindən sonra baş verən bu artımın əsas səbəbi nə idi
-
-
əsas səbəblər sənayeləşmə immiqrasiya və miqrasiya idi
-
-
bu vaxta qədər bu üç məsələ haqqında danışmışıq
-
-
birinci sənaye inqilabının ixtiralarından tutmuş 1840-cı illərdə alman və irland immiqramtların amerikalılarla birgı qərbə doğru köçünə qədər
-
-
-
bu üç anlayış yeni anlayışlar deyildilər abş cəmiyyətində
-
ancaq hər biri müxtəlif şəkildə şəhərlərin inkişafına təsir göstərirlər
-
-
-
-
dəyişən amillərdən biri insanlar gördüyü işlər idi
-
-
qızıla bürünmüş dövrdə amerika əmək bazarında dönüş nöqtəsi baş verir
-
-
1880-ci ildə müəyyən maaş qarşılığında sahibkarlar üçün çalışan insanların sayı
-
fermerlər kimi öz işinə özü qərar verən və heç kəsdən asılıığı olmayan işçilərin sayını keçdi
-
-
-
-
-
-
vətəndaş müharibəsindən sonra baş verən ikinci sənaye imqilabı dövründə
-
sənaye istehsalı özünün pik inkişag nöqtəsinəçatdı
-
-
məsələn çoxlu sayda fabrik zavod işləri vardı və onların əksəriyyəti də heç bir xüsusi bacarıq tələb etməyən işlər olduğundan işçilər işə başlamazdan əvvəl heç bir xüsusi məşğələ keçmirdilər
-
-
-
-
qısası pzünü idarə edən ferma işindən sahibkarlar üçün görülən zavod işlərinə jəskin keçid müşahidə olunur
-
-
digər bir dəyişiklik immiqrant və miqrantların milliyəti ilə bağlıdır.
-
-
1840-cı ilə qədər abş-yə köçən immiqrantlar əsasən avropanın şimal və qərbindən gələn protestantlar idilər hansı ki maliyyə cəhətdən yaxşı vəziyyətdə idilər
-
-
-
-
-
vətəndaş müharibəsindən sonra abş-də mövcud olan iş imkanları isə müxtəif immiqrantları cəlb edir ölkəyə
-
-
-
-
bu yeni immiqrantlar əsasən cənubi və şərqi avropadan meksikadan asiyadan idilər
-
-
-
bu insanlar əvvəlki immiqrantlardan özlərinin dəri rənginə maliyyə cəhətdən çox aşağı səviyyəli olmalarına və katolik yaxud yəhudi olmalarına görə fərqlənirdilər
-
-
-
-
əlavə olaraq afroamerikalılar da cənubdan şimal və orta qərb şəhərlərinə öçməyə başladılar
-
-
-
bütün bu immiqrant və miqrantlar böyük işçi qüvvəsi demək idi
-
-
bəs nəyə görə bütün bu insanlar şəhərə köçürdülər
-
gəlin iki cür faktorlara nəzər salaq
-
-
-
birinci faktorlar insanları öz yaşayış yerlərini tərk etməyə məcbur edən amillərdir
-
-
birinci səbəb kasıblıq və maliyyə durumunun yaxşı olmaması idi
-
-
məsələn kənd təsərrüfatının maşınlaşdırılması fermerlərə heç də müsbət təsir etmir
-
-
şəhərlərə köçən əhalinin təxminən 3/1 hissəi sənaye işləri üçün şəhərlərə üz tutan amerikalılar idi
-
-
digər bir faktor diskriminasiya və təqib idi
-
-
məəslən rusiya hökuməti bu dövrdə yəhudilərə qarşı dözülməzliyi artırır və avropada etnik təmizləmə həyata keçirir
-
-
-
-
-
cənubi amerikada cim krou qanunlarının yaranması və afroamerikalılara qarşı linçin çoxalması onları vadar edir ki yaşadıqları yerləri tərk etsinlər
-
-
-
bəs pull fakotrlar nələridi
-
çətin vəziyyətdə olan immiqrantların bir çoxu başqa yerə getmək üçün pula sahib deyildi
-
-
ona görə gələndən sonra getmədilər
-
əsas səbəb isə işlərin məhz şəhərlərdə olması idi
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Khan Academy
